REAL MADRİD – BARCELONA

Real Madrid – Barcelona derbisi yani bilinen adıyla El Clasico. İspanyanın ve hatta dünyanın en büyük rekabeti olarak gösterilen El Clasico derbisi bu iki görkemli takımı karşı karşıya getiriyor. Rekabet başlarda İspanyanın iki büyük takımı veya iki büyük şehrin takımı olarak başlasa da ilerleyen yıllarda dünyanın en büyük rekabeti haline gelmiştir. Ancak zaman zaman rekabetin boyutları sporu aştı ve siyaset rekabetin içine girdi. Öyle ki Madrid merkezileşmeyi , Barcelona ise Katalan kimliğinin sembolü olmaya başladı. Real Madrid kralın takımı olarak adlandırılmaya başladı. Barcelona ise muhalif taraf olmaya başladı. Rekabetin ilk yılları sayılabilecek olan 1930’lu yıllarda Barselona şehri Madrid merkezli baskısı yönteme karşı muhalefetiyle öne çıkmaya başladı. Öyle ki Franco diktatörlüğü yıllarında Barcelona ya transfer olmak muhalif bir hareket haline gelmişti. Bu dönemde Barcelona başkanı Josep Sunyol Franco askerleri tarafından öldürülmüştür. Bu olay çoğu insana göre ”İspanya iç savaşının başlangıcı” olarak belirtilmiştir. İspanyada ilk sosyalist partinin Madrid’de kurulmuş olmasına rağmen, ülkenin modern tarihindeki tüm fikir akımları (cumhuriyetçilik, federalizm, anarşizm , sendikalizm ve komünizm) Katalonya bölgesinin Barcelona şehrinde gelişmiştir. Miguel Primo de Rivera ve Franco’ nun diktatörlük döneminde tüm etnik unsurlara karşı baskıcı bir politika izlenmiştir.  Bu politika karşısında muhalefetin en büyük simgesi olan FC Barcelona ise “més que un club” (bir kulüpten daha fazlası) adıyla anılmaya başlanmıştır.

Futbola dönecek olursak ; Rekabet Alfredo di Stefano’nun Real Madrid’e imza atması ile 1950’lerde yoğunlaşmıştır. Di Stéfano, 1953 yılında Kolombiya’nın Club Deportivo Los Millonarios takımının formasını giyerken Real Madridli ve Barcelonalı yöneticilerin dikkatini çekmiştir. Santiago Bernabeu Yeste ise neredeyse Di Stefano’nun transferini bitirecek olan Barcelona’dan önce davranarak onu takımına getirmiştir. Bu durum iki kulüp arasında anlaşmazlığa neden olmuş ve konu FIFA ‘ya taşınmıştır. FIFA temsilcisi Muñoz Calero ise Di Stéfano’nun Barcelona ve Real Madrid’de dönüşümlü oynamasını karara bağlamıştır. Ancak Franco’nun baskıları sonucu Barcelona, Di Stéfano üzerindeki haklarından vazgeçmiş ve oyuncu tamamen Real Madrid’de forma giymeye başlamıştır.

Bu iki ezeli rakip şuana kadar La Liga , Copa del Rey , Copa de la Liga , Supercopa de Espana ve Şampiyonlar ligi organizasyonlarında toplam 238 maçta karşılaşmışlardır ve 95 maçı Real , 93 maçı Barça kazanmıştır. 50 maç ise berabere bitmiştir. Rekabette en çok maça çıkan oyuncu 43 maç ile Manolo Sanchis olurken en golcü oyuncu 26 gol ile Lionel Messi olmuştur.

 

BOCA JUNİORS – RİVER PLATE

Dünyanın 2 numaralı derbisi Boca ve River. Yani bilinen adıyla SuperClasico. Bu derbinin kökeni Arjantin ülkesinin Buenos Aires şehrinin iki takımı olmasına dayanıyor. Güney Amerika kıtasının en itibarlı takımları Boca ve River, Arjantin sınırları içindeki futbol taraftarlarının % 70’inden fazlasını elinde tutuyor. SuperClasico dünya çapındaki en sert derbilerden biri olarak bilinir. Aslına bakarsanız derbinin körüklendiği nokta birazda Boca takımının işçi sınıfını. River takımının ise üst sınıfı temsil ettiği düşünceleriyle başlamıştır. Ancak günümüzde bu iki kulübünde tüm sosyal sınıflardan destekçileri vardır.

Boca ve River derbisinin ateşini tırmandıran esas nokta ise hiç kuşkusuz iki takımında ateşli taraftar gruplarıdır. İki takımında taraftarları iç sahada oynadıkları maçları rakiplere dar eden atmosferde geçmesini sağlıyorlar. Bu destek iki takım karşı karşıya geldiği maçlarda tavan yapıyor tabiikide. Aynı zamanda iki takımın karşılaştığı maçlarda polis güçleri adeta teyyakkuza geçmektedir. Çünkü SuperClasico maçlarından önce iki takım taraftarları arasında hatta iki takım taraftarıyla polis güçleri arasında çok ciddi olaylar yaşanmıştır.

Öyleki iki takımın taraftar grupları birbirlerine lakaplar dahi takmışlardır. Boca taraftarları , River oyuncularının bağırsaklarının olmadığını iddia eden River destekçilerine ” gallinas ” (“tavuklar”) diyor. River taraftarları ise rakiplerini ” los chanchitos ” (“küçük domuzlar”) olarak adlandırıyorlar bunun nedeni ise daha fakir La Boca bölgesindeki kirli bir nehrin kokusuna gönderme yapıyorlar. 23 Haziran 1968’de El Monumental’da, iki takım arasındaki 0-0 maçın ardından, 12. kapıda bir ezilme sırasında 71 taraftar öldü, 150 taraftar yaralandı. Felaket, Arjantin futbol tarihindeki en kötü futbol olayı oldu ve ölenlerin çoğunluğu gençler ve genç yetişkinlerdi; Mağdurların ortalama yaşı 19’du. Üç yıl süren bir soruşturmanın ardından, bir hükümet soruşturması mağdur ailelerinin hayal kırıklığına uğramasından başka bir işe yaramadı ve kimseyi suçlu bulmadı. Bu trajediden beri El Monumental’deki kapılar sayı yerine harflerle tanımlandı. 2011 yılında ise River adına başka bir drama yaşandı ve Arjantin’in dev kulübü ligden düştü. Bu düşüş rekabete 1 yıl ara verilmesi anlamına geliyordu. Hiç kuşkusuz River’ın düşüşü Boca taraftarının çok hoşuna gitti ve rakipleriyle alay etmek adına ellerine güçlü bir koz verdi.

Ancak River çabuk toplarladı ve ertesi sezon lige dönüş yaptı. Bu sayede ezeli rekabette kaldığı yerden devam etmeye başladı. 2018 Copa Libertadores finalinde yaşananlar dünya basınında geniş yer buldu. İlk maç La Bombonera olarak bilinen Boca Juniors’un evinde oynandı ve 2-2’lik beraberlikle sonuçlandı.

İkinci maçta ise işler biraz karıştı. El Monumental’da oynanacak olan karşılaşma yoğun yağmur nedeniyle ertelendi. Daha sonra erteleme gününde ise maçın oynanacağı saat yaklaşmıştı ancak bir grup River taraftarları Boca Juniors futbolcularının bulunduğu otobüse saldırdılar.Ayrıca iki takım taraftarları ve polis arasında büyük çapta olaylar yaşandı ve maç birkez daha ertelendi. Ancak Conmebol federasyonu ilginç bir karara imza attı ve maçın İspanyada oynanmasına karar kıldı. Santiago Bernabeu stadında oynanan maçı River 3-1 kazandı ve kupanın sahibi oldu.

İki takım bu zamana kadar toplamda 248 resmi maçta karşılaştılar ve bu maçların 88’ini Boca Juniors kazanırken 82’sini River Plate kazandı, 78 maç ise berabere sonuçlandı.

 

KIZILYILDIZ – PARTİZAN

The Eternal derby, Derby of Southeast Europe veya Belgrad derby olarak bilinen Kızılyıldız – Partizan derbisi dünyanın en ateşli derbilerinden biri olarak gösterilir. Avrupanın en acı rekabetlerinden biri olarak gösterilen derbi aynı şehirin iki takımını karşı karşıya getiriyor. Rekabet birçok farklı spor dalında mevcuttur ancak en yoğun maçlar her iki kulübün futbol ve basketbol maçlarındadır. Bu rekabet iki kulübünde kurulduğu tarih olan 1945 yılından bu yana sürmektedir. 2007 yılında yapılan bir araştırmaya göre Kızılyıldız kulübü Sırbistan’ın en popüler kulübü ve nüfusun yaklaşık %50’si onları destekliyor. İkinci en popüler kulüp ise Partizan. Ayrıca iki kulüp eski Yugoslav cumhuriyetlerinde ve Sırp diasporasında birçok destekçiye sahipler. Bir Kızılyıldız-Partizan maçına en yüksek katılım, Kızılyıldız stadyumundaki yaklaşık 108.000 seyirciydi.

Hem Kızıl Yıldız hem de Partizan, II . Dünya Savaşı sonrası Komünist Yugoslavya’nın politik kurumlarından geliyor. Kızılyıldız , 4 Mart 1945’te , Yugoslavya’daki yeni sivil otoritenin bir parçası olan “faşizm karşıtı Gençlerin Birleşmiş İttifakı” tarafından kuruldu. Birkaç ay sonra, 4 Ekim 1945’te Partizan , Yugoslav Halk Ordusunun spor birliği olarak kuruldu. Bu futbol bölümleri arasındaki ilk maç 5 Ocak 1947’de oynandı.Kızılyıldız 4-3 kazandı ve o zamandan beri yoğun bir rekabet yaşandı. Partizan bir sonraki derbide ilk galibiyetini aldı. 27 Nisan 1947’de Partizan 1-0 kazandı. Ancak, şiddetli bir Belgrad derbisinin geleneği, BSK Belgrad ile SK Jugoslaviçya arasındaki II. Dünya Savaşı öncesi rekabetten kaynaklanıyor.  SK Jugoslaviç 1945’te dağıldı ve mülkünün çoğu yeni kurulan Kızıl Yıldız’a devredildi. BSK, 1957’den beri OFK Belgrad olarak bilinen ismini defalarca değiştirmesine rağmen varlığını sürdürdü ve derbisindeki Partizan’a olan gücünü ve kaybetti. OFK Belgrad’ın başarılı olmasına rağmen, hem Kızıl Yıldız hem de Partizan, popülerliği hızla üstlendi. Belgrad derbisinin önemli bir yönü taraftarlar. Her iki taraf da maçlar arasında yoğun bir şekilde hazırlanır, genellikle karşı tarafa yönlendirilmek üzere, belirli durumlar için uygun olan büyük bayraklar ve özel mesajlar hazırlarlar. Kızılyıldız takımının en ateşli taraftar grubu Delije, Partizan takımının ise Grobaridir. Her iki kulüp taraftarı arasında ciddi anlamda büyük bir mücadele vardır. Bu mücadele genellikle büyük kavgalara ve olaylara neden olmuştur. İki takım arasında oynanan maçlar Sırbistan’da büyük anlamda önem teşkil eder ve polis güçleri tarafından büyük güvenlik önlemleri alınır.

Kızılyıldız ve Partizan takımları Yugoslavya bölünmeden önce Hajduk ve Dinamo Zagreb takımları ile büyük bir mücadele içerisindeydiler. Hatta kulüpler 4 büyükler olarak anılırdı. Yugoslavyanın bölünmesiyle Kızılyıldız ve Partizan derbisi kendi aralarında yoğunlaştı. Derbi tarihinde en çok maça çıkan futbolcu bir dönem Galatasaray forması giyen Sasa İlic olurken en golcü futbolcu ise bir dönem Adana Demirspor teknik direktörlüğünü yapan Marko Valoktur.

İki takım şuana kadar resmi maçlarda 157 kez karşılaştılar. Bu maçların 63’ünü Kızılyıldız kazanırken 46’sını Partizan kazanmıştır. 48 maç ise berabere bitmiştir.

 

CELTİC – RANGERS

İskoçya’nın en büyük derbisi ”Old Firm”… İskoçya’nın en popüler ve en başarılı iki kulübünü karşı karşıya getiren bu derbi , dünyanın da en önemli derbilerinden biri.  İskoçya’daki politik, sosyal, dini bölünme ve mezhepçiliği yansıtmış ve katkıda bulunmuştur. İki takım arasındaki rekabet, basit bir sportif rekabetten çok daha köklüdür. Glasgow’un bu iki köklü takımı arasında dini bir çatışma vardır. Celtic takımı Katolik, Rangers takımı ise Protestan nüfusu temsil etmektedir. Aynı zamanda iki kulüp arasında siyaset (sadık ve cumhuriyetçi) , ulusal kimlik ve sosyal ideoloji anlamında ciddi uyuşmazlıklar vardır. Bu uyuşmazlıklar kulüplerin bayraklarına, amblemlerine işlemiştir. İskoçya’nın batısındaki rekabetin yoğunluğuna bir diğer önemli katkıda bulunan Rangers destekçilerinin tarihsel olarak yerli İskoç, Celtic destekçilerinin ise tarihsel olarak İrlanda-İskoç olmadısıdır. Her iki taraftar arasındaki çatışma çoğu zaman ‘Mezhepçilik’ olarak nitelendirilse de, ‘Yerli-Göçmen Gerginliği’, iki takımın İskoçya’daki destekçileri arasındaki düşmanlık için eşit derecede kesin bir katalizördür.

Rangers büyük ölçüde geleneksel Protestan topluluğundan oluşuyordu ve yıllardır kulübün bir yazılmamış kuralı vardı. Onlar katolik inancına sahip bir futbolcu ile sözleşme imzalamıyorlardı. Politika Graeme Souness tarafından reddedildi. Menajerliğe görevine getirilen Souness Celtic’ten eski Mo Johnston’ı kulübe getirdi ve artık bu uygulamanın sonu gelmiş oldu. Celtic’in desteği büyük ölçüde İrlandalı Roma katolik geçmişinden geliyor. Ve kulüp Protestanları dışlamıyordu. Ancak yinede Katolik yanlısı bir zihniyet vardır.  İskoç bayraklarını her iki taraftar grubunda beklenenden daha nadir kullanılır; Celtic taraftarları İrlanda bayrağı sallama olasılığı daha yüksekken , Rangers taraftarları Kraliyet Birliği bayrağı sallama eğilimindedir. Popüler bir Celtic hayranı Web sitesi olan Kerrydale Street’in işletmeciliğinde yer alan 43 yaşındaki Neil McGarvey, “Büyürken bir Katolik okuluna gittim ve tüm okulda bir Rangers hayranı bile yoktu” derken. . “Şimdi çok daha karışık – oğlum bir Katolik okuluna gidiyor ve şimdi yüzde 5 Rangers hayranları var.”demiştir.

Her iki kulübün destekçileri, röportaj yaparken, Old Firm maçlarının yoğun atmosferinden özellikle hoşlanmadıklarını kabul etmişlerdir. Hampden’daki 1980 İskoçya kupası finalinde Celtic’in 1-0 galibiyetinin ardından adeta saha savaş alanına döndü. Bu şimdiye kadar futbol sahasında yaşanan en büyük olaylardan biri oldu. Öyle ki bu olay İskoçya’daki futbol maçlarında alkolün yasaklanmasında etkili oldu.

İki takım arasında oynanan maçlarda saha içinde de birçok olay yaşandı. 1987 yılında, dört futbolcu polis tarafından İbrox’taki bir maç sırasındaki davranışlarından dolayı barışı ihlal etmekle suçlandı ve olay mahkemeye dahi taşındı. 2 futbolcu suçsuz bulunurken iki futbolcu ceza aldı. Bir başka olay ise Ocak 1998’de Celtic Park’taki bir maçta Paul Gascoigne’nin  kraliyet yanlısı “Orange Order” örgütü üyelerinin flüt çalışlarını taklit ederek gol sevinci kutlamasıydı. Bu hareket Celtic taraftarları ve Katolik kesim tarafından bir saldırı olarak görüldü. Gascoigne bu hareketi nedeniyle birçok tehdit mesajları almya başlamıştı.

İki takım arasındaki rekabette şuana kadar oynanan 415 resmi maçta Rangers 160 galibiyet alırken Celtic 156 kez sahadan galibiyetle ayrılmıştır. 99 maç ise beraberlikle sonuçlanmıştır.

FENERBAHÇE – GALATASARAY

Fenerbahçe-Galatasaray derbisi veya diğer adıyla Kıtalararası Derbi. İstanbul merkezli iki Türk spor kulübü olan Fenerbahçe ile Galatasaray’ın futbol takımlarının karşılaştığı maçları tanımlayan bir ifadedir. 1905 yılında kurulan Galatasaray ile 1907 yılında kurulan Fenerbahçe arasındaki ilk maç 17 Ocak 1909 tarihinde, Papazın Çayırın da oynandı. Emin Bülent’in attığı gollerle Galatasaray, bu maçtan 2-0’lık galibiyetiyle ayrıldı. Bu dönemde İstanbul Futbol Ligi’nde mücadele eden Galatasaray 1908-09 sezonunda ligi şampiyon olarak tamamlarken, Fenerbahçe ise herhangi bir ligde yer almamaktaydı. 1909-10 sezonunda Fenerbahçe’nin de İstanbul Futbol Ligi’ne dahil olmasının ardından iki takım ligde karşılaşmaya başladı. Ve rekabet tam anlamıyla bu zamandan itibaren başladı.

Sezonun ikinci yarısındaki maç olan 12 Şubat 1911’deki maç, derbi tarihindeki en farklı skora sahne oldu. Galatasaray, bu maçta Fenerbahçe’yi 7-0 mağlup etti. Uygunsuz hava şartları sebebiyle maça Galatasaray altı, Fenerbahçe ise on oyuncuyla başlamış, maçın 10. dakikasında Galatasaray adına Ali oyuna dahil olmuş, ilk yarının ortalarında Fenerbahçe kalecisi Ali Said’in sakatlanarak oyundan çıkmasının ardından maçın geri kalan kısmında Fenerbahçe oyuncuları sırayla kaleye geçmiştir. 1911-12 sezonunda Galatasaray’ın ligden çekilmesi sebebiyle iki takım arasında resmî nitelikte bir maç olmadı. Bu sezon Fenerbahçe İstanbul Futbol Ligi tarihindeki ilk şampiyonluğunu elde etti. 25 Mayıs 1913’te Fenerbahçe-Galatasaray Bayramı adı alında oynanan özel maçın 80. dakikasında Bekir Sıtkı’nın şutunu Fenerbahçe kalecisi Vahram Meteosyan tutsa da, maçın hakemi bu kurtarışın çizgi içinde yapıldığını belirterek golü verdi. Fenerbahçe oyuncularının itirazlarına seyircilerin de katılmasının ardından hakem sahayı terk etti ve karşılaşma 1-0 iken yarım kaldı. Yaşanan bu olayla birlikte iki takım arasında ilk kez bir maç yarıda kalmıştır. Rakibiyle oynadığı ilk sekiz maçtan da galibiyetle ayrılan Galatasaray, bu maçlarda 28 gol atmış ve kalesinde gol görmemişti. Bu periyot aynı zamanda, derbi tarihinde bir takımın elde ettiği en uzun galibiyet serisi oldu. 4 Ocak 1914’teki İstanbul Futbol Ligi maçında rakibine ilk kez gol atmayı başaran Fenerbahçe, maçı da 4-2 kazanarak rakibi karşısındaki ilk galibiyetini elde etti.

12 Nisan 1918’deki maç Fenerbahçe’nin 2-1’lik üstünlüğüyle sona erse de, I.Dünya savaşı sebebiyle kadrosu eksilen Galatasaray’ın bu maçta Alman askerlerini oynatması sebebiyle sezon sonunda Fenerbahçe’nin hükmen galibiyetiyle tescillendi. 1933 yılının 30 Haziran günü oynanan İstanbul Şildi mücadelesi Fenerbahçe’nin 2-0’lık üstünlüğüyle devam ederken, seyircilerin aşırı sevinmesini gerekçe gösteren hakem 31. dakikada maçı tatil etti.

 23 Şubat 1934’teki derbi sonrası çıkan kavga

İki takım arasında oynanan maçlar sırasında adeta ülkede hayat duruyor ve insanlar bu maça kilitleniyordu. 1958 yılında lig maçlarının sona ermesinin ardından iki takım, bu kez Ankara’da gerçekleştirilen Başvekil Kupası’nda karşı karşıya geldi. 30 Mart günü oynanan karşılaşmanın 1-1’lik beraberlikle sona ermesi sebebiyle kupanın hangi takıma verileceği belirlenemedi. Uzatma süresinin oynanması, rövanş maçının yapılması gibi tekliflerin kabul edilmemesi üzerine, her iki takımın da isteği doğrultusunda kupa ortadan ikiye kesildi ve her iki takıma da yarısı verildi. 1962-63 sezonunda Türkiye Kupası da düzenlenmeye başlamıştı. Kupada finale kadar yükselen iki takım, 29 ve 30 Haziran 1963 günleri oynanan iki ayaklı finalde karşılaştı. Her iki maçı da 2-1’lik skorla kazanan Galatasaray, hem Türkiye Kupası’nın ilk şampiyonu hem de aynı sezonda lig ve kupa şampiyonluğu yaşayan ilk takım oldu. 1963-64 sezonunda Millî Lig’in adı Türkiye 1. Futbol Ligi olarak değiştirilmişti. 1 Aralık 1963 ve 24 Mayıs 1964 günlerinde ligde oynanan her iki Fenerbahçe-Galatasaray derbisi de golsüz beraberlikle sona erdi. Ligi Fenerbahçe şampiyon olarak tamamlarken, Galatasaray da Türkiye Kupası şampiyonluğunu elde etti.

Spor Toto Kupası kapsamında 28 Ağustos 1966’da, Ali Sami Yen Stadı’ndaki ilk Fenerbahçe-Galatasaray karşılaşması 1-1 berabere sona erdi. 1995-96 sezonunda  Türkiye Kupası’nda finale kadar yükselen iki takım, iki ayaklı finalin ilk maçı 11 Nisan günü gerçekleştirildi. Galatasaray’ın 1-0’lık galibiyetle sonuçlanan maçtan birkaç gün sonra, 24 Nisan günü finalin ikinci maçı oynadı. Normal süresinin 1-0’lık Fenerbahçe galibiyetiyle sona ermesi üzerine gidilen uzatma dakikalarında bulduğu golle skoru 1-1’e getiren Galatasaray, maçta başka gol olamaması üzerine kupa şampiyonu oldu. Maçın sona ermesiyle birlikte Galatasaray teknik direktörü Graeme Souness, maçın oynandığı Fenerbahçe Stadyumu’nun orta noktasına bir Galatasaray bayrağı dikmişti. Fenerbahçe ise 1995-96 sezonunu lig şampiyonu olarak tamamladı.

2002-03 sezonu başında ligin adı Süper Lig olarak değiştirilirken, 6 Kasım günü oynanan karşılaşma Fenerbahçe’nin 6-0’lık galibiyetiyle sonuçlandı. Bu skorla birlikte lig tarihindeki en farklı derbi skoru elde edilirken, Fenerbahçe de derbi tarihindeki en farklı galibiyetine ulaştı. 8 Mart 2003 günü ligin ikinci yarısında oynadıkları mücadele ise Galatasaray’ın 2-0’lık galibiyetiyle sonuçlanmıştı.

2001 yılında kupa yarı finalinde iki ezeli rakip karşı karşıya gelmiştir ve adeta sahada futbol resitali vardır. Maçın 90 dakikası 4-4 sona ermiştir. Uzatmalarda Fenerbahçe penaltı kaçırmıştır. Maç penaltı vuruşlarına gitmiştir ve Fenerbahçe 7-6 kazanmıştır. Ancak maçın en unutulmaz anı ise Fenerbahçe teknik direktörü Mustafa Denizli’ye taktik vermeye çalışan polis olmuştur.

2005 yılında rekabetteki tarihi maçlardan biri oynanmıştır. Atatürk Olimpiyat stadyumunda oynanan Türkiye Kupası finalinde Fenerbahçe ile Galatasaray karşı karşıya gelmişlerdir. Fenerbahçe  22 yıllık kupa özlemine devam ederken finalde ezeli rakibinden 5 gol yemeyi beklemiyordu. Olimpiyat Stadındaki maçı 5-1 kazanan sarı-kırmızılılar 100.yılında Türkiye Kupası’nı ezeli rakibini mağlup ederek kazanmanın mutluluğunu yaşıyordu.

Fenerbahçe’nin Ali Sami Yen’e şampiyon gittiği 2007 yılında hem derbi hem Türk futbol tarihinin en olaylı derbisi yaşanmıştır. 100.yılında derbiden bir maç önce şampiyonluğu garantileyen Fenerbahçe bir ara tatil edilme noktasına kadar gelen ‘sulu derbi’de Galatasaray’ı 2-1 mağlup etmiştir.

 

İki takım arasında günümüze kadar resmi maçlarda toplam 389 kez karşılaştı. Bu maçların 147’si Fenerbahçe, 122’si ise Galatasaray lehine sonuçlanırken, 120 maç beraberlikle sona erdi. İki takım, Türkiye’de günümüzde de devam eden üç resmî organizasyonun en eskisi olan Süper Lig’de 123 maç oynadı. Bu maçların 50’sini Fenerbahçe, 33’ünü Galatasaray kazanırken, 39 maç berabere sonuçlandı. Türkiye Kupası’nda oynadıkları 26 maçın 13’ünü Galatasaray, 3’ünü Fenerbahçe kazanırken, 10 maç beraberlikle sona erdi. İki takım 5 kere Türkiye Kupası finalinde karşı karşıya gelirken Galatasaray, bu finallerin tamamından kupayla ayrılan taraf oldu. Türkiye Süper Kupası’nda ise 6 maç oynayan iki takım da bu finallerden 3’er kez şampiyonlukla ayrıldı.

OLYMPİAKOS – PANATHiNAİKOS

Olympiakos-Panathinaikos derbisi ya da diğer ismiyle ; Tüm Savaşların Anası.  Yunanistan’da yer alan iki takım; Olympiakos ve Panathinaikos’un karşılaşmasına verilen derbi adı. Bu derbide daha çok önlenemez olaylar ve birçok ölümler, yaralanmalar meydana gelmektedir. Ayrıca sadece bu derbi ve olaylar futbolda değil basketbol, voleybol, sutopu da Olympiakos-Panathinaikos derbisi yaşanmaktadır.

En iyi iki Yunan kulübü arasındaki rekabet bazı sosyal, kültürel ve bölgesel farklılıklara dayanarak izlenebilir. 1908 yılında kurulan Panathinaikos , Atina’nın merkezinden geliyor ve Yunanistan’ın başkentindeki yüksek sınıf ve eski Atina toplumunun klasik temsilcisi olarak kabul edilir. Öte yandan, Olympiacos 1925’te kuruldu ve Atina’nın hemen dışındaki liman kenti Pire’den geliyorlar ve bu sayede çevredeki işçi sınıfı bölgelerinden destekçileri çekiyorlar.

İki kulübün anavatanlarındaki insanlar arasındaki bu sınıf farklılıkları, taraftarları arasındaki düşmanlık için başka sebepler de sundu. Olympiacos’un erken başarısı, Pire halkına, Panathinaikos’un yoğun olarak desteklediği zengin sınıflara olan hırlarını ifade etmelerinin bir yolunu sağladı. Ayrıca, Olympiacos, kendilerini sosyal ve politik adaletsizliğin kurbanı olduğuna inanan Yunanistan’ın her yerinden hayranlarını kendisine çekmiştir. Ancak, bu tür bir çatışma geçmişte çok daha belirgindi, çünkü taraftar tabanları arasındaki sınıf farklılıkları azaldı ve iki tarafı birbirinden ayıran sosyal boşluk yıllar içinde kapandı. Günümüzde, her iki kulüp de tüm sosyal sınıfları temsil eden hayran kitlelerine sahiptir.

Olympiacos ve Panathinaikos en popüler Yunan kulüpleridir ve her iki tarafın da yerli ve uluslararası maçlarda izleyeceği geniş fan kitleleri vardır. Yunanistan’da futbol holiganlığı, son yıllarda hayranları arasında koltuk kırmak, dövüş, havai fişek ve sokak ayaklanmasından kaynaklanan her şeyi içeren çok yaygın bir olgudur. Nefret o kadar yoğundur ki, Atina’nın bazı bölgelerinde, özellikle bir derbi öncesi veya sonrasında birçok şiddet olayı yaşanmıştır. 29 Mart 2007’de Panathinaikos ve Olympiakos kadın voleybol takımları arasında Paiania’da oynanacak olan maç öncesinde iki takım taraftarları arasında önceden planlanan bir kavga yaşanmıştır. Kadınlar voleybol maçı olduğu için polis tarafından yüksek seviyede hazırlık yapılmamış olması her iki taraftarın işine gelmiştir. Bu nedenle iki takımın holiganları arasında polis tarafından engellenemeyecek bir kavga düzenlenmiştir. Paiania’daki toplantı hakkında (daha sonra medyanın ”ölüm yeri” olarak adlandırdığı) yapılan haberler, taraftar toplantılarında ve web sitelerinde önceden dolaşmıştır. Ve yüzlerce taraftar tarafınan biliniyordu. Her iki taraftar grubu önceden toplandı ve Paiania’ya doğru motorlar ile hareket ettiler. Gerginlikler o kadar yüksekti ki yerel takım oyuncusu Marko Olympiakos taraftarları tarafından bıçaklandı. Bıçaklanma sebebi ise Panathinaikos renkleriden olan yeşil bir arabaya biniyor olmasıydı. Ayrıca bu olaylarda çok üzücü bir olay yaşandı. 22 yaşındaki bir Panathinaikos taraftarı olan Mihalis Filipoulos. Olympiakos taraftarları tarafından bıçaklanarak öldürüldü. Mihalis’in ölümü Yunanistan’da büyük bir üzüntüye yol açtı ve geniş çapta bir polis soruşturması başlatıldı. Filopoulos’un ölümünün ardından, Yunanistan’daki tüm takım sporları etkinlikleri 29 Mart’tan 12 Nisan’a kadar askıya alındı.

Yaşanan olayların hemen ardından her iki taraftar kulüplerinin mekanları polis baskınına uğradı. Baskın sonucu ; benzin bombaları, bıçaklar, beyzbol sopaları, sapanlar, metal zincirler ve fişek tabancaları dahil olmak üzere çok miktarda silah ve uyuşturucu ele geçirildi. Polis her iki taraftar grubundan 28 kişiyi  gözaltına aldı.İnsanlar genellikle taraftarların kulüplerine karşı genellikle olumsuz olsa da, bu son pipet olarak kabul edildi. İlk kez bu ölçekte bir şey oldu (500’den fazla kişi) ve bu kadar ciddi sonuçları oldu ve kulüplerin “özel orduları” hakkında derhal soruşturma çağrıları yapıldı. 6 Aralık 2007’de, şüphelilerin polis tarafından incelenmesinde yasal tutarsızlıkların, bazılarının itiraf etmesine rağmen, ifadelerini geçersiz kıldığı biliniyordu. Bu, adam öldürme olaylarının arşive konması ve sadece küçük suçlamalar için dava açılmasıyla sonuçlandı.

Her iki kulüp de ülkedeki en başarılı futbol kulübü unvanı ve genel olarak en büyük Yunan spor kulübü için birbirleriyle yarışıyor. Futbol bölümleri taraftarları arasında her zaman en çekici olanlardır ve sahalarda ilk tanıştığı günden beri uzun süredir devam eden bir düşmanlığa sahiptirler. Bu zaman kadar Yunistan Süper Ligini Olympiacos 44, Panathinaios ise 20 kez kazanmıştır. Yunanistan kupasını Olympiacos 27 , Pana ise 18 kez kazanmıştır. Yunanistan Süper Kupasını ise iki takımda 4’er kez kazanmıştır. 1959-60 sezonundan bu yana karşılaşan iki takım resmi maçlarda 198 kez karşılaşmışlardır. Bu maçların 80’ini Olympiacos kazanırken, 50’sini Panathinaikos kazanmıştır. 68 maç ise berabere bitmiştir.

FLAMENGO – FLUMİNENSE

Brezilya liginin iki köklü takımını karşı karşıa getiren Flamengo – Fluminense derbisi yani bir diğer adıyla Fla-Flu. Maracana bölgesi , Rio de Janeiro şehirinin iki takımı olan Flamengo ve Fluminense 7 Temmuz 1912 yılından bu yana müthiş bir rekabet içerisindeler. Öyle ki bu iki takımın 1963 yılında Maracana stadında oynadıkları maçı 194.603 kişi izlemiştir. Ve bu seyirci sayısı bir rekor olmuştur. Fla-Flu ismi, Rio de Janeiro futbolunun profesyonelleşmesi sırasında gazeteci Mario Filho tarafından icat edildi. Kulüpler ilk kurulduğunda, Flamengo Paysandu Caddesi’nde, Fluminense ise Guanabara Caddesi’nde idi. Bu yerlerin birbirine çok yakın olması rekabetin büyümesine katkıda bulundu.

Brezilya futbolunun iki köklü takımı ne zaman karşılaşırsa Brezilya için hayat durur.İki takım da hem ülke futbolu adına hem de Güney Amerika futbolu adına büyük önem taşıyor. Dünyaca ünlü Brezilyalı futbolcuları da yetiştiren bu iki kulübün maçları her zaman büyük yankı uyandırmıştır. İki takımın kullandığı Maracana stadyumu adeta ev sahipliği yaptığı derbilerde dolup taşıyor , futbol maçı bir karnavala dnüşüyordur.

İki takım arasında oynanan maçlarda çok önemli futbolcular forma giymiştir. Zico, Fred, Assis, Leonidas, Bebeto, Adriano, Thiago Silva,Dida, Diego Ribas, Deco gibi futbolcular bu derbide boy göstermişlerdir. Ayrıca bu önemli derbide ; Renato Gaucho, Ronaldinho, Romario, Diego Souza, Thiago Neves, Emerson Sheik, Leo Moura ve Dario Conca gibi üst düzey futbolcular her iki takımında formasını giymiştir.

1912 yılından bu yana mücadele eden bu iki takım 405 kez resmi maçlarda karşılaşmışlardır. Bu maçların 150’sini Flamengo kazanırken 130 maçı Fluminense kazanmıştır. 136 maç ise berabere sonuçlanmıştır.

LİVERPOOL – EVERTON

12 Ekim 1984’ten bu yana İngiltere’nin Merseyside bölgesinin Liverpool şehri takımlarını bir araya getiren derbi; Liverpool – Everton derbisi yani diğer adıyla Merseyside derbisi.

Diğer derbilerin aksine, Liverpool – Everton derbisi düşmalıktan daha çok dostça geçen bir derbi olmuştur. Bu yüzden derbinin bir diğer adı ”Dostluk Derbisi” olmuştur. Bunun nedeni ise iki takım taraftarlarının akraba veya çok yakın dost olmalarıdır. Derbi saha dışına çok taşmaz ve genellikle diğer derbilerin aksine saha içi rekabetiyle bilinir. ”Dostluk derbisi” etiketinin birkaç nedeni var. İlk olarak kulüpler şehrin kuzeyinde ve birbirine çok yakın (400m) sadece Stanley Park ikisini birbirinden ayırıyor. 1902’den 1932’ye kadar iki kulüp aynı maç günü programını bile paylaştı. Günümüzde şehir içinde mezhepsel bir bölünme olmasına rağmen, diğer derilerde olduğu gibi coğrafi, politik, sosyal veya dini ayrılıklar yoktur. 1950’lerde ve 1960’larda Everton, esas olarak başarılı İrlandalı oyuncular Tommy Eglington , Peter Farrell ve Jimmy O’Neil’ın yanı sıra Johnny Carey’nin menajeri sonucu Katolik kulübü olarak tanındı. Bu sırayla Liverpool’un 1979’da Ronnie Whelan’a kadar İrlanda Katoliği bir futbolcuyla sözleşme imzalamadığı için Protestan kulübü olarak görülmesine neden oldu.  Ancak, bu kavramsal bölünmenin hiçbir zaman olduğu gibi belirli bir tarafı destekleme temeli olarak görülmediği belirtilmelidir.

Liverpool şehri istatistiksel olarak İngiltere’deki en başarılı futbol şehridir. Everton ve Liverpool toplamda 27 lig şampiyonluğu kazanmıştır. Her iki kulübün başarılı bir geçmişi vardır. 1960’lardan itibaren iki takımda çok büyük başarılar kazandılar. Everton yalnızca iki kez küme düştü ve diğer tüm İngiliz kulüplerinden daha fazla 100 sezon boyunca en iyi futbol dalında yarıştı. Bugüne kadar Everton 9 Lig şampiyonluğu, 5 FA Cup ve 1 Avrupa Kupa Galipleri Kupası kazandı. Liverpool ise 18 kez Lig şampiyonluğu, 7 kez FA Cup, 5 kez Şampiyonlar Ligi, 3 kez UEFA kupası ve 3 kez UEFA Süper Kupasını müzesine götürdü. Derbi dostluk derbisi olarak adlandırılsa da saha içinde ki rekabet üst düzeydedir. İki takımda derbi maçlarına büyük önem verirler.

 İki takım arasındaki en yüksek katılım; 18 Eylül 1948’de Goodison Park’ta 78.599 seyirci sayısıdır. Everton forması giyen Neville Southall 41 maç ile en çok derbi maça çıkan futbolcu olmuştur. Liverpool efsanesi Ian Rush ise 25 gol ile derbinin en çok gol atan futbolcusu olmuştur. Liverpool 2011 yılından bu yana Everton’a maç kaybetmemiştir. İki takım arasındaki en gollü maç, 1932-33 sezonunda Anfiel Road’da Liverpool’un, Everton’ı 7-4 mağlup ettiği maç olmuştur. İki takım şu ana kadar 232 resmi maçta karşı karşıya geldiler. Bu maçların 93’ünü Liverpool kazanırken, 66’sını Everton kazanmıştır. 73 maç ise berabere sonuçlanmıştır. Liverpool bu maçlarda 325 gol atarken Everton 260 gol atmıştır.

ROMA – LAZİO

Derby Capitolino veya ‘Roma derbisi’ olarak bilinen Roma – Lazio ezeli rekabeti, Avrupanın en sert ve ateşli derbilerinden biri olarak bilinir. Aynı şehrin takımlarını karşı karşıya getiren her derbi karşılaşması taraftarlar arasında büyük heyecan yaratır. Roma kulübü 1927’de Italo Foschi’nin başlattığı Roma, Alba-Audace ve Fortitudo adlı üç takımın birleşmesi sonucu kuruldu. Faşist diktatör Benito Mussolini’nin, kuzey kulüplerinin egemenliğine karşı koymak için birleşik bir Roma kulübü oluşturma niyeti vardı. Faşist general General Giorgio Vaccaro’nun etkisi sayesinde Lazio, birleşmeye direnen Roma’nın tek büyük takımıydı, bu yüzden aynı şehirde bir arada yaşamaya başladıklarında bir tür rekabet ortaya çıktı. Lazio kulübü ilk kurulduğunda şehrin kuzeyinde Prati’de kuruldu ve üst sınıfı temsil ediyordu. Roma ise şehrin güneyinde yer alan Testaccio’nun işçi rionunda kuruldu. Bu nedenle aynı stadı kullanan iki takım taraftarlarından Lazio taraftarı stadın Güney Ucun’da (Curva Sud), Roma taraftarı ise stadın kuzey ucunda (Curva Nord) yer almaktadır.

Ülke genelinde algılanan dindarlık, derbiyi daha fazla ısıtmanın sebeplerinden biridir; taraftarlar, kenti ülkenin geri kalanında temsil etme hakkı için mücadele eden iki kulüp ve yerel övünme haklarının savaşı olarak görüyor. Roma derbisi, hayran kitlelerinin siyasal görüşleri ile ilgili çeşitli eylemlere sahne oldu. Lazio’nun taraftarlarından oluşan bir azınlık afişlerinde gamalı haç ve faşist semboller kullanıyordu ve derbiler sırasında birçok kez ırkçı davranış sergilemişlerdi. Roma forması giyen birçok siyahi futbolcu çoğu kez ırkçılığa uğramışlardır. 1979’da Lazio taraftarı Vincenzo Paparelli olayı göze çarptı ve Roma taraftarı tarafından stadyumun sonundan atılan bir patlayıcı bir madde ile öldürüldü ve İtalyan futbolunda şiddet nedeniyle ilk ölüm oldu.

Kasım 2015’te, Roma’nın ultra ve Lazio taraftarları, Stadio Olimpico’da uygulanan yeni güvenlik önlemlerini protesto etmek için bir araya geldi. Gerekçe ise hem Curva Sud hem de Curva Nord’a yerleştirilen plastik cam bölme duvarları yerleştirerek her hedefin arkasındaki bölümleri ikiye ayırması olmuştur. Roma derbilerinde ki olaylar bunlarla sınırlı değildir tabii ki. 2015 yılında oynanan derbi’de Totti Lazio ağlarına gönderdiği bir gol sonrası kaleci antrenöründen cep telefonunu alarak kendi taraftarının önüne geçip selfie çekmiştir. 2017 yılında ise derbi maçta Lazio taraftarları, üzerine Roma forması giydirilen antisemitik Anne Frank grafitisi yaparak, tribünlerde dolaştırmıştır. Lazio taraftarlarının bu ırkçı hareketi kendi kulübü de dahil olmak üzere tüm İtalyan kulüpleri tarafından protesto edilmiştir. Yaşanan olaylardan kısa bir süre sonra Roma şehirinde ki Colosseum yakınlarında görülen bir grup Roma taraftarları, bir yaya geçidinin üzerinde Lazio formalı cansız mankeni asarak aşağı sallandırmışlardır ve üzerine bir not bırakmışlardır; ” Bir uyarı….ışıklar açık uyuyun !”

4 Aralık 2016’da oynanan derbi maç sırasında, Roma Kevin Strootman’ın attığı golle 1-0 öne geçmiş ve gol sevinci yaşıyorken sahaya atılan bir su şisesininin içindeki suyu içtikten sonra kenarda ısınan Cataldi’nin üzerine fışkırtması sonucu arbede yaşandı. Roma ve Lazio’lu futbolcuların tamamının karıştığı tartışma sonrasında Strootman’a arkadan saldıran Cataldi kırmızı kart görürken, Strootman sarı kart ile cezalandırıldı. Maçın ardından ise Lazio futbolcusu Senad Lulic, Roma’nın siyahi oyuncusu Rudiger hakkında ki saldırgan yorumları nedeniyle 20 gün hak mahrumiyeti cezası aldı.

Şu ana kadar resmi maçlarda 171 kez karşılaşan iki takım arasındaki maçların, 65’ini Roma kazanırken, 45 maçı Lazio kazanmıtır. 61 maçta ise beraberlik bozulamamıştır. Bu maçlarda Roma 215 gol atarken, Lazio ise 166 gol atmıştır.  İki takım arasında ki ilk derbi 8 Aralık 1929’da oynandı. Roma maçı Rodolfo Volk’un golüyle 1-0 kazandı. Lazio ise ilk derbisini 23 Ekim 1932 yılında 2-1’lik sonuçla kazandı. Derbi tarihinde ki en farklı sonuç, 1933-34 yılında Roma’nın Lazio’yu 5-0 mağlup ettiği maçtır. Lazio için en farklı sonuç ise 2006-07 yılında 3-0 kazandığı maçtır.

 Derbi tarihinde en fazla forma giyen futbolcu Roma adına 44 kez ile Francesco Totti olmuşdur. Lazio’da ise Giuseppe Wilson 23 maç ile en çok forma giyen futbolcudur. Derbi tarihinin en fazla gol atan futbolcusu, 11 gol ile Totti olmuştur. Lazio adına en çok gol atan ise 7 golle Silvio Piola’dır. Bir derbi maçında en fazla golü atan futbolcusu Roma’nın Lazio’yu 5-1 mağlup ettiği maçta 4 gol atan Vincenzo Montella olmuştur. Arne Selmosson ve Aleksandar Kolarov ise derbide her iki takımda da oynayıp gol atan futbolcular olmuşlardır.